Skeletal radiography

 Radiographic position

    Skull radiography: 

        PA view

        AP view

        Lateral view

        AP axial view (Towne view)

        PA axial view (Caldwell view)

        Occipitomental view (Waters view)

        Acanthioparietal view (Reverse Waters view)

        Submentovertex view 

Spine radiography

Musculoskeletal Radiograph: Approach

Trauma: Fractures

 Skull fractures: Link Skull fractures

     Facial fractures: Link Facial fractures

 Cervical spine fracture and dislocation: Cervical fracture

 Thoracic spine fractures: 

 Thoracolumbar spine fractures

        Thoracolumbar injury classification and severity score (TLICS)

 Lumbar spine fractures

 Extremities fractures:

        Upper extremity fracture  

        Lower extremity fracture

 Pathologic fractures

Bone Lesions

    Differential diagnosis

            Solitary well-defined osteolytic lesion (differential)

            Solitary ill-defined osteolytic lesion (differential)

            Osteolytic lesions with septation and trabeculation (differential)

  

     Bone tumor (approach):

            Bone tumors in alphabetical order

            Osteolytic ill-defined

            Osteolytic well-defined

            Osteosclerosis lesions: Sclerotic tumors

Joint diseases: 

            Diseases of the Joints

            Common joint disease (Hand on)

แปลผลภาพถ่ายรังสีช่องท้อง (Approach to abdominal radiograph)

 แปลผลภาพถ่ายรังสีช่องท้อง (Approach to abdominal radiograph)

LINK Abdominal X-ray- an approach

LINK abdominal x-ray interpretation 

Indications

Although abdominal radiography has lower sensitivity and specificity than a CT of the abdomen, it still serves a role as an adjunct or optional test. Current uses for abdominal radiography include:

• a preliminary evaluation of bowel gas in an emergent setting
  • a negative study in a low pretest probability patient may obviate the need for a CT study and therefore lower radiation dose
• evaluation of radiopaque tubes and lines
• evaluation for radiopaque foreign bodies
• evaluation for postprocedural intraperitoneal/retroperitoneal free gas
• monitoring the amount of bowel gas in postoperative ileus
• monitoring the passage of contrast through the bowel
• colonic transit studies
• monitoring renal calculi

basic

    Anatomical positions of organs

    Appearance of structure

    Density of structure on X-ray

    1. Gas

    2. Fat

    3. Fluid & Soft tissue

    4. Bones and calcification

    5. Metallic densities

Gas:

    Abnormal free gas (Pneumoperitoneum): Falciform ligament sign, Rigler sign (Double bowel walls sign, Football sign

    Pneumoretroperitoneum

    Abnormal gas in abscess:

    Abnormally located bowel:  Chilaiditi syndrome (bowel interposed between liver and hemidiaphragm), Inguinal hernia

    Intramural bowel gas (Pneumatosis intestinalis)

    Pneumobilia

    Portal venous gas

    Emphysematous cholecystitis

    Emphysematous cystitis

Bowel obstruction:

    Small bowel obstruction

    Large bowel obstruction

Fluid

    Ascites

Abnormal calcifications: Link: intraabdominal calcification

    

กล้ามเนื้อต่างๆและท่ายืดกล้ามเนื้อ

การตรวจร่างกาย หัวไหล Shoulder examination: 

กล้ามเนื้อหลังส่วนคอ Links back muscles of neck

Muscle Stretching 

•  Splenius capitis stretching หรือ splenius capitis stretching 2
• Splenius cervicis stretching

• upper Trapezius stretching  Lower trapezius stretching
• Rhomboid stretching หรือ Rhomboid stretching 2 หรือ Rhomboid stretching 3
• sternocleidomastoid stretching
• Levator scapulae stretching or Levator scapulae stretching 2
• Scalene muscle stretching

กล้ามเนื้อหลังส่วนเอว  Link 

กล้ามเนื้อแนวกระดูกสันหลัง (Erector spinae)

ประกอบด้วย กล้ามเนื้อ 3 กลุ่ม ได้แก่
1. Spinalis group
2. Longissimus group

เรียกชื่อตามตำแหน่งที่เกาะซี่โครง

Erector spinae stretching  ดูลิงค์

Quadratus lumborum ดูลิงค์ Quadratus lumborum stretching

Latissimus dorsi Latissimus dorsi stretching

Serratus posterior inferior stretching 1 and stretching 2 and stretching 3

กล้ามเนื้อไหล่

• Deltoid    Deltoid stretching
• Supraspinatus Supraspinatus stretching
• Infraspinatus Infraspinatus stretching
• Subscapularis Subscapularis stretching
• Teres minor  Teres minor stretching  or Teres minor stretching 2
• Teres major  Teres major stretching
• Serratus posterior superior: trigger point and release of SPS or serratus posterior superior release
• Biceps Biceps stretching

กล้ามเนื้ออก

• Serratus anterior   Serratus anterior stretching
• Coracobrachialis   Coracobrachialis stretching  

กล้ามเนื้อสะโพก

• piriformis stretching,  Piriformis stretching 2, Piriformis stretch 3, Piriformis exercise (thai)
• Gluteus minimus stretching
• Gluteus medius stretch

กล้ามเนื้อต้นขา

• Vastus lateralis stretching
• Adductor magnus stretching
• Gastrosoleus stretching

Rotator cuff examination

Local steroid injection

การฉีดสเตอรอยด์เข้า เนื้อเยื่อ แก้ความปวดของกล้ามเนื้อ เส้นเอ็น (Local steroid injection)

ข้อบ่งชี้

• Synovitis
• Osteoarthritis
• Bursitis
• Gouty arthritis
• Post traumatic osteoarthritis (Frozen shoulder syndrome)
• Tendinitis
• Rheumatoid arthritis
• Muscle trigger points
• Carpal tunnel and other entrapment syndrome
• Fasciitis
• Ganglion cysts
• Neuromas

ข้อห้ามฉีด

• การติดเชื้อบริเวณที่จะฉีด
• Charcot joint
• ผู้ป่วยใช้ยากดภูมิต้านทาน
•  Hypothyroidism
• ภาวะเลือดออกหยุดยาก
• เบาหวานที่ควบคุมไม่ดี
• ข้อเทียม
• Patella and Achilles tendinopathies

การเตรียมอุปกรณ์

• 25G needle ยาว 1.5 นิ้ว
• Syringe 5 ml
• Lidocaine 1-2 %
• Kenacort
• สำลีแอลกอฮอล์
• พลาสเตอร์ปิดแผล

การฉีด

• ทำความสะอาดผิวจุดที่จะฉีด
• อาจใช้อัลตร้าซาวด์เริ่มด้วย
• ฉีดยาชา
• ฉีด steroid
• กดป้องกันเลือดออก
• ปิดพลาสเตอร์

Trigger point injection

Trigger point injection: คือการรักษา office syndrome หรือ myofascial pain syndrome ที่มี trigger point ที่เราคลำได้ชัดเจน

(เจ้าหน้าที่สามารถอ่านรายละเอียดเรื่อง myofascial pain syndrome ได้ตามลิงค์นี้ myofascial pain syndrome

Trigger point injection

การรักษาได้ผลดีเป็นที่ยอมรับกันกว้างขวางในวงการแพทย์ ว่าสามารถสลายจุดก่อกำเนิดความปวดใน office syndrome ได้เร็วมาก

กระทำโดยแพทย์ที่ฝึกฝนมาดีเท่านั้น

ข้อควรระวังในการทำ คือ

• โรคเลือดออกง่าย หรือรับประทานยาละลายลิ่มเลือด
• บริเวณที่จะฉีดยามีแผลติดเชื้อ
• ผู้ป่วยแพ้ยาชาหรือสเตอรอยด์
• ผู้ที่กลัวเข็มฉีดยา

การเตรียมอุปกรณ์

• ถุงมือ (ไม่จำเป็นต้องsterile)
• สำลีแอลกอฮอล สำหรับทำความสะอาดผิว
• Syringe ขนาด 5 ml
• 25G needle ยาวตามความลึกของกล้ามเนื้อที่ฉีด
• Lidocaine without adrenaline 
• Kenacort 
• Plaster ปิดแผลรูเข็ม

การฉีด

• แพทย์สั่งผสมยาตามสั่ง
• ทำความสะอาดผิว
• ฉีดยาเข้า trigger point
• กดป้องกันเลือดออก
• ให้ผู้ป่วย active exercise
• สั่งยาแก้ปวด 5 วัน
• นัดติดตามอาการ 1 สัปดาห์

spider vein: Sclerotherapy

Spider veins: หรือ telangiectasia คือเส้นเลือดฝอยผิวหนังที่เห็นเด่นชัดบนผิวหนัง พบมากที่ขา บางครั้งพบที่ใบหน้า

สาเหตุ: เกิดจากลิ้นหลอดเลือดดำที่ใหญ่กว่าเสื่อมทำให้เลือดไหลกลับมากองที่หลอดเลือดฝอยมากจนหลอดเลือดดำฝอยขยายตัว เห็นเด่นชัดขึ้น ทำให้ผู้ป่วยกังวลเรื่องความสวยงามของผิว

การรักษาด้วยวิธี Sclerotherapy คือการฉีดยาเพื่อทำลายผนังหลอดเลือดฝอยเหล่านี้ เพื่อให้หลอดเลือดเหล่านี้ค่อยๆสลายๆไป

การเตรียมตัว ไม่มีการเตรียมตัวพิเศษ

เตรียมอุปกรณ์

• ยา Aesthoxyskerol 1% 
• เข็มฉีดยา 18G, 30G
• สำลีแอลกอฮอล์
• น้ำเกลือนอร์มอล 
• Syringe 5ml, 1ml
• แว่นขยาย
• ยาทาฆ่าเชื้อที่ผิวหนัง Clinda M
• ถุงน่องรัด Duomed แรงรัด 30-40 mmHg

platelet rich plasma: Skin

จุดประสงค์ การฉีดเกล็ดเลือดเข้มข้น (Platelet rich plasma) มีประโยชน์ในการปลูกผม, ลดรอยหมองคล้ำใต้ตา, ทำให้ร่องผิวหนังตื้นขึ้น คืนความอ่อนเยาว์ให้ผิวหน้า

ข้อบ่งชี้: ปลูกผม, ลดรอยคล้ำใต้ผิวหนัง, ช่วยให้หลุมร่องลึกตื้นขึ้น

การเตรียมตัวผู้ป่วย:

• ล้างเครื่องสำอางออกให้หมด

อุปกรณ์ที่ต้องใช้

• สำลีแอลกอฮอล์
• tourniquet รัดแขน
• เข็มเจาะเลือดเบอร์ 18 หรือ 20
• Syringe ขนาด 10 mlหรือ 20 ml
• หลอดเก็บเลือด ACD-A ขนาด 8.5 ml หรือ 10 ml แล้วแต่จะหาได้ 
• หลุมที่วางหลอด
• เครื่องปั่นหมุนเหวี่ยง (centrifuge machine)
• หลอดเก็บเลือด sterile ขนาด 6.5 ml
• เข็มยาว spinal needle 22G หรือ เข็มอะไรก็ได้ที่ยาวกว่า 5 ซม.
• เข็มฉีดยาขนาด 30G ยาว 0.5 นิ้ว หรือ 32G ยาว 0.4 cm
• Syringe ขนาด 1 ml 
• ยาชา Lidocaine ชนิดทา
• cool pack หรือถุงน้ำแข็ง

การเจาะเลือด:

• เจาะเลือดใส่หลอด ACD-A ขนาด 10 ml 2 หลอด หรือขนาด 8.5 ml  4 หลอด เขย่าน้ำยาให้เข้ากับเลือด วางพักบนถาดตั้งหลอด

การปั่นเลือด

1. กรณีหลอด ACD-A ที่ไม่มีเจลกั้น ให้ปั่นรอบแรกด้วยความเร็ว 3200 รอบต่อนาที นาน 15 นาที ก็เสร็จ
2. กรณีหลอด ACD-A ที่มีเจลกั้น ให้ปั่นรอบแรกด้วยความเร็ว 3200 รอบต่อนาที เสร็จแล้ว  เทน้ำเลือดสีเหลืองจากหลอด ACD-A ลงในหลอดเก็บเลือดขนาด 6.5ml ทั้งสองหรือสี่หลอด นำไปปั่นที่ความเร็ว 3200 รอบต่อนาที เป็นเวลา 5 นาที

การเก็บเกล็ดเลือด:

• ใช้เข็มยาวดูดชั้นเกล็ดเลือดเข้มข้นออกมา

การฉีดเกล็ดเลือด:

• ทายาชาก่อนจะฉีดครึ่งชั่วโมง
• ทำความสะอาดผิว
• ฉีดเกล็ดเลือดเข้มข้นเข้าใต้ผิวหนัง
• ประคบเย็น

platelet rich plasma: knee

จุดประสงค์ การฉีดเกล็ดเลือดเข้มข้น (Platelet rich plasma)เข้าในข้อเข่า คือทำให้อาการปวดข้อเข่าลดลง และการใช้งานของเข่า เช่น เดิน นั่งพับเข่า ได้ดีขึ้น

ข้อบ่งชี้: ข้อเข่าเสื่อมที่ยังไม่ถึงขั้นต้องผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม

การเตรียมตัวผู้ป่วย:

• ถามการกินยาละลายลิ่มเลือดของผู้ป่วยด้วย เช่น Warfarin, clopidogrel เพราะหากรับประทานอยู่ แพทย์อาจจะต้องเตรียมการหยุดยาก่อนมารักษา

อุปกรณ์ที่ต้องใช้

• สำลีแอลกอฮอล์
• tourniquet รัดแขน
• เข็มเจาะเลือดเบอร์ 18 หรือ 20
• Syringe ขนาด 50 mlหรือ 20 ml
• หลอดเก็บเลือด ACD-A ขนาด 8.5 ml หรือ 10 ml แล้วแต่จะหาได้ (บางยี่ห้อ PRP tube มี gel กั้นแยกชั้นเม็ดเลือดกับน้ำเลือดออกจากกันหลังจากปั่นได้ด้วย ดังภาพ (PRP tube with ACD + gel)
• หลุมที่วางหลอด
• เครื่องปั่นหมุนเหวี่ยง (centrifuge machine)
• หลอดเก็บเลือด sterile ขนาด 6.5 ml
• เข็มยาว spinal needle 22G หรือ เข็มอะไรก็ได้ที่ยาวกว่า 5 ซม.
• เข็มฉีดยาขนาด 25G ยาว 1.5 นิ้ว
• Syringe ขนาด 5ml 
• ยาชา Lidocaine with adrenaline
• เครื่องอัลตร้าซาวด์ เจล
• พลาสเตอร์ยา
• cool pack หรือถุงน้ำแข็ง

การเจาะเลือด:

• เจาะเลือดใส่หลอด ACD-A ขนาด 10 ml 4 หลอด หรือขนาด 8.5 ml  6 หลอด เขย่าน้ำยาให้เข้ากับเลือด วางพักบนถาดตั้งหลอด

การปั่นเลือด

1. กรณีหลอด ACD-A ที่ไม่มีเจลกั้น ให้ปั่นรอบแรกด้วยความเร็ว 3200 รอบต่อนาที นาน 15 นาที ก็เสร็จ
2. กรณีหลอด ACD-A ที่มีเจลกั้น ให้ปั่นรอบแรกด้วยความเร็ว 3200 รอบต่อนาที เสร็จแล้ว  เทน้ำเลือดสีเหลืองจากหลอด ACD-A ลงในหลอดเก็บเลือดขนาด 6.5ml ทั้งสี่หรือหกหลอด นำไปปั่นที่ความเร็ว 3200 รอบต่อนาที เป็นเวลา 5 นาที

การเก็บเกล็ดเลือด:

• ใช้เข็มยาวดูดชั้นเกล็ดเลือดเข้มข้นออกมา

การฉีดเกล็ดเลือด:

• ทายาชาที่ผิวหนังบริเวณที่ฉีดก่อนฉีด 30 นาที
• ใช้อัลตร้าซาวด์นำทาง
• ทำความสะอาดผิว
• ฉีดยาชา
• ฉีดเกล็ดเลือดเข้มข้นเข้าข้อเข่า
• ประคบเย็นครึ่งชั่วโมง