ป้ายกำกับ

วันศุกร์ที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2557

NEEDLE LOCALIZATION OF BREAST LESION


การสอดลวดเข้าไปในรอยโรคในเต้านมเพื่อให้ศัลยแพทย์ผ่าตัดก้อนที่คลำไม่พบ (Non-palpable mass) หรือกลุ่มหินปูน (Cluster of microcalcifications) ออกตรวจได้แม่นยำและหมดจรด
ลวดที่มีตะขอ (Hook) เกี่ยวที่รอยโรคจะช่วยให้ศัลย์แพทย์ผ่าตัดเข้าไปได้แม่นยำ

ข้อบ่งชี้ในการทำ
ใช้ปักหมุดรอยโรคในเต้านมที่ศัลยแพทย์คลำไม่พบ
การเตรียมผู้ป่วย
โดยทั่วไปศัลยแพทย์จะนัดผู้ป่วยมาผ่าตัดซึ่งมีการเตรียมผู้ป่วยก่อนผ่าตัดอยู่แล้ว ทางรังสีแพทย์จึงไม่ต้องเตรียมเพิ่มเติมแต่อย่างใด เพียงแต่การนัดหมายเวลาทำต้องทำก่อนเวลาผ่าตัดในวันเดียวกัน

หลักการเบื้องต้น
เข็มที่ใช้ปักหมุดรอยโรคเป็นเข็มพิเศษที่มีลวดเป็นตะขออยู่ข้างใน โดยในตอนแรกลวดยังอยู่ภายในรูเข็มแพทย์จะสอดเข็มผ่านผิวหนังเข้าไปในรอยโรค ดังภาพด้านล่าง


แผนภาพแสดงการสอดเข็มที่มีตะขอเกี่ยวอยู่ในรูเข็ม ภาพนี้แสดงปลายเข็มผ่านทะลุก้อนไปโผล่ทะลุของด้านหลังก้อนเนื้อเต้านมแล้ว

หลังจากปลายเข็มทะลุผ่านไปยังด้านหลังของรอยโรคแล้ว แพทย์จะดันลวดตะขอที่อยู่ในเข็มโผล่พ้นปลายเข็มออกไป ลวดตะขอจะเกี่ยวรอยโรคไว้


แผนภาพแสดงการดันลวดตะขอ(ที่อยู่ภายในรูเข็มให้โผล่พ้นปลายเข็ม) และค่อยๆถอนเข็มออกจากเต้านมโดยยังคงตำแหน่งตะขอลวดไว้

เมื่อถอยเข็มออกจะเหลือเพียงลวดตะขอที่ยังคาอยู่ในเต้านมเพื่อใ้ห้ศัลยแพทย์ผ่าตัดเข้าไปถึงตัวรอยโรคได้อย่างถูกต้อง


หลังจากถอนเข็มออกจากเต้านม ส่วนที่เหลืออยู่คือลวดตะขอที่ปลายยังเกี่ยวตัวก้อนเนื้องอกไว้แน่น ทำให้แพทย์ผ่าตัดเข้าไปหาตำแหน่งก้อนได้โดยง่าย

การเตรียมอุปกรณ์

กรณีใช้เครื่องเอกซเรย์่เต้านมเป็นแผนที่นำทางการสอดเข็ม
เครื่องเอกซเรย์เต้านม
Grid localization ที่ให้มากับเครื่องเอกซเรย์เต้านม
ปากกาหมึก permanent สำหรับทำเครื่องหมายบนผิวหนังเต้านม  
เข็ม needle localization ( เช่น Kopan localized needle ขนาด 21 G ของบริษัท COOK)
Dressing set
ผ้าช่อง
Betadine solution หรือ Hibitaine
Xylocaine 2% with adrenaline
Syringe 10 ml
เข็มยาชาเบอร์ 18G and 24G

กรณีใช้เครื่องอัลตร้าซาวนด์เป็นแผนที่นำทางการสอดเข็ม

เครื่องอัลตร้าซาวนด์(ในกรณีที่ก้อนสามารถตรวจพบด้วยอัลตร้าซาวนด์จะให้อัลตร้าซาวนด์เพียงอย่างเดียวในการสอดลวดนำเข้าไปในก้อน)
ปากกาหมึก permanent สำหรับทำเครื่องหมายบนผิวหนังเต้านม  
ถุงพลาสติกใสขนาดใหญ่ sterile สำหรับห่อหุ้มหัวตรวจอัลตร้าซาวดน์พร้อมยางรัด sterile
เข็ม needle localization ( เช่น Kopan localized needle ขนาด 21 G ของบริษัท COOK)
Dressing set
ผ้าช่อง
Ultrasound jelly
Betadine solution หรือ Hibitaine
Xylocaine 2% with adrenaline
Syringe 10 ml
เข็มยาชาเบอร์ 18G and 24G

วิธีการทำ

วิธีทำ กรณีใช้เครื่องอัลตร้าซาวนด์(ก้อนที่เห็นจากอัลตร้าซาวดน์)
-            แพทย์ดูภาพอัลตร้าซาวดน์เก่าของผู้ป่วย
-            แพทย์ทำอัลตร้าซาวดน์หาตำแหน่งของก้อนเพื่อเอาหมึกระบุตำแหน่งบนผิวหนัง
-            แพทย์ทำความสะอาดผิวหนังด้วยเบต้าดีน
-            คลุมส่วนที่สะอาดด้วยผ้าช่อง
-            หุ้มหัวตรวจอัลตร้าวซาวนด์ด้วยพลาสติกใส sterile และรัดด้วยยางรัด
-            ฉีดยาชาเฉพาะที่เข้าผิวหนัง
-            สอดเข็ม Kopan localized needle เข้าในตัวก้อน
-            เมื่อได้ตำแหน่งเหมาะสมแพทย์จะคาลวดโลหะให้เกี่ยวก้อนขณะเดียวกันจะถอนเข็มออก
-            ม้วนลวดส่วนทีโผล่พ้นผิวหนังและปิดด้วยผ้าก๊อสสะอาดและปิดพลาสเตอร์ทับ
-            ส่งผู้ป่วยด้วยรถนอนไปยังห้องผ่าตัดเล็ก

วิธีทำ กรณีใช้เครื่อง mammography
-            แพทย์ดูภาพ mammograms ของปัจจุบัน
-            ใช้ grid mammography หนีบเต้านมให้คลุมบริเวณที่มีรอยโรคในท่า Cranio-caudad view แล้วถ่ายภาพเอกซเรย์ให้แพทย์ดูภาพ ขณะนั้นผู้ป่วยจะต้องอยู่ในท่าเดิมตลอดยังไม่เปลี่ยนท่า จนกว่าแพทย์จะสอดเข็มเข้าไปในเต้านม


หลังจากระบุตำแหน่งรอยโรคจากภาพเอกซเรย์แล้วแพทย์จะหาตำแหน่งที่สอดเข็มตรงไปในรอยโรคในท่า Craniocaudad ก่อน แล้วจะปรับเข็มอีกครั้งในแนว true lateral view และทำเช่นนี้ซ้ำสลับไปมาจนแน่ใจว่าปลายเข็มเข้าใกล้เคียงรอยโรคจึงจะถื่อว่าเสร็จกระบวนการฝังลวด

-            หลังจากสอดเข็ม เจ้าหน้าที่รังสีจะปรับแนว grid เพื่อทำเอกซเรย์ในแนว true lateral view
-            หลังจากดูภาพแนว lateral view แพทย์จะปรับระดับความลึกของเข็มในแนวนี้อีกครั้ง
-            ถ่ายเอกซเรย์อีกครั้งในแนว lateral และ cranio-caudad views
-            กรณีที่ปลายเข็มตรงตำแหน่งรอยโรคแล้วแพทย์จะฝังลวดที่มีปลายเป็นตะขอเกี่ยวบริเวณรอยโรคไว้พร้อมกับถอนเข็มออก
-            ถ่ายภาพเอกซเรย์ในแนว Cranio-cadad & true lateral views อีกครั้งเพื่อยืนยันตำแหน่งของปลายลวดอยู่ในรอยโรค


ภาพเอกซเรย์เต้านมแสดงปลายลวดตะขอเกี่ยวบริเวณที่มีกลุ่มหินปูนรอยผิดปกติ เพื่อจะนำทางให้แพทย์ผ่าตัดเอาเนื้อเยื่อเต้านมที่มีกลุ่มหินปูนออกมาตรวจพิสูจน์ต่อไป

-            ม้วนลวดส่วนทีโผล่พ้นผิวหนังและปิดด้วยผ้าก๊อสสะอาดและปิดพลาสเตอร์ทับ
-            ส่งผู้ป่วยด้วยรถนอนไปยังห้องผ่าตัดเล็ก

กรณีที่ศัลยแพทย์ต้องการให้สอดลวดอีกหนึ่งเส้นเข้าเส้นทางด้านหน้าของเต้านมต้องส่งผู้ป่วยมาทำอัลตร้าซาวนด์หลังจากฝังลวดแรกเข้ารอยโรคแล้ว และแพทย์ทำอัลตร้าซาวนด์เพื่อฝังเข็มที่สองเข้าไป


หลังจากแพทย์ผ่าตัดชิ้นเนื้อออกมาแล้วจะส่งชิ้นเนื้อที่มีตะขอเกี่ยวมาเอกซเรย์ยืนยันว่ากลุ่มหินปูนได้ถูกผ่าตัดออกมาครบถ้วนแล้ว


ภาพเอกซเรย์ชิ้นเนื้อที่ผ่าตัดออกมา แสดงให้เห็นกลุ่มหินปูนที่อยู่ในชิ้นเนื้อ (ใกล้กับปลายตะขอลวด)
หากพบว่า ผ่าตัดรอยโรคออกมาได้หมด แพทย์จะเย็บปิดบาดแผล แต่หากภาพเอกซเรย์ชิ้นเนื้อพบว่า ยังนำรอยโรคออกไม่หมด จะต้องพิจารณา ตัดเนื้อเยื่อเพิ่มเติม แล้วส่งชิ้นเนื้อมาเอกซเรย์เพิ่มเติมอีกครั้ง

กลับสู่หน้า สารบัญ

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

พิมพ์คำถามหรือข้อเสนอแนะที่นี่

หมายเหตุ: มีเพียงสมาชิกของบล็อกนี้เท่านั้นที่สามารถแสดงความคิดเห็น